طب سنتی برای گرم مزاج ها
گرم‌مزاجان دو دسته‌اند: افراد دارای مزاج گرم و خشک و افراد دارای مزاج گرم و تر. در این مطلب ابتدا توصیه‌های غذایی مناسب برای افراد دارای مزاج گرم و خشک و سپس افراد دارای مزاج گرم و تر را آورده‌ایم. با ما همراه باشید …
طب سنتی توصیه‌های غذایی و رفتاری برای مزاج‌های گوناگون در ماه مبارک رمضان کرده است که رعایت آن می‌تواند برای افراد مفید باشد.
رمضان صاحبان مزاج‌های گرم و خشک
ابتدا باید صاحبان مزاج‌های گرم و خشک را بشناسیم:
* صاحبان این مزاج اغلب لاغر اندام با استخوان‌های کشیده و محکم هستند.
* نبضشان تند می‌زند و گرمای بدنشان بالاست.
*خوابشان اندک و وزنشان زیاد تغییر نمی‌کند.
* دارای پوست خشک و رگ‌های برآمده هستند.
* صاحبان مزاج گرم و خشک به مزاج‌های تند و عصبی مشهورند و بسیار عجول و شتاب‌زده عمل می‌کنند.
توصیه‌هایی برای مزاج‌های گرم و خشک
سید جواد علوی کارشناس طب سنتی عنوان کرد: این افراد در ماه رمضان سعی کنند، از مصرف برخی غذاها و برخی رفتارها دوری کنند تا از ماه رمضان بهره ببرند.
* مصرف شیر البته بهتر است که محلی باشد برای صاحبان این مزاج مفید است.
* از مصرف غذاهای خشک و تنقلاتی مانند گردو، بادام، سنجد، فندق، ته‌دیگ برنج، سرخ‌کردنی‌ها، پفک، چیپس، انواع بیسکوئیت، شکلات، شیرینی‌های قنادی در ماه رمضان پرهیز کنند.
* از مصرف غذاهای نفاخ نیز باید پرهیز کنند و آن‌ها را با مصلحات مصرف کنند؛ مثلاً عدس را با پودر آویشن و باقلا را با گلپر مصرف کنند یا کمی زیره با غذا مصرف کنند البته باید بدانند چون مزاجشان گرم و خشک است از ادویه‌ها در صورت لزوم باید استفاده کنند چرا که مزاج ادویه‌هایی مانند دارچین، زیره، زنجفیل خود گرم و خشک است و موجب افزایش گرمی و خشکی این افراد می‌شود.
* برای بهره‌مندی از حبوبات و رفع نفخ بهتر است حبوبات را حدود ۳۰ دقیقه بپزند و آب آن را دور بریزند و دوباره آب ریخته و بگذارند تا خوب بپزد این کار موجب رفع نفخ و باد حبوبات می‌شود.
* مصرف غذاهای لعاب‌دار و شورباها برای این افراد مناسب است.
* صاحبان مزاج‌های گرم و خشک بهتر است از قرار گرفتن در محیط‌هایی که موجب عصبانیت و خشم آن‌ها می‌شود پرهیز کنند چرا که خشم و عصبانیت موجب افزایش گرمی و خشکی آن‌ها می‌شود و به بدنشان آسیب وارد می‌شود.
افراد داری مزاج گرم و تر از از میوه‌ها و سبزیجات دارای طبیعت سرداستفاده کنند
رمضان صاحبان مزاج‌های گرم و تر
ابتدا باید صاحبان مزاج‌های گرم و تر را بشناسیم:
* اکثراً صاحبان مزاج گرم و تر گرایش به چاقی دارند، گوشت بدنشان زیادتر از صاحبان مزاج‌های دیگر است؛ استعداد چاقی آن‌ها بیشتر بر تولید گوشت تکیه دارد، اما اگر بیش‌ازحد سردی بخورند ذخیره چربی در اطراف شکم و ران‌ها و سایر اندام‌ها خواهند داشت.
* خواب خوبی خواهند داشت، خوابی که عمیق می‌شود و زود به خواب می‌روند، خروپف در این مزاج بیشتر از مزاج‌های دیگر است. نرم‌خو و مهربان‌تر از سایر مزاج‌ها هستند و نبض آن‌ها محکم، پُر و بسیط می‌زند و بدنشان گرم است.
* آوندها و عروق بدنشان گشادتر و غلبه خون در آنان بسیار اتفاق می‌افتد. بافت‌های بدنشان نرم و مرطوب و خون‌سازی در آنان زیاد است.
توصیه‌هایی برای مزاج‌های گرم و تر
سید جواد علوی، کارشناس طب سنتی توصیه‌های غذایی را به صاحبان مزاج گرم و تر در رمضان تشریح کرد.
* حجم غذا را کاهش دهند و کمترین مصرف غذایی را داشته باشند. از غذاهای خشک و کم‌حجم بیشتر استفاده کنند؛ غذاهایی مانند خروس جوان خانگی، جوجه مرغ خانگی، کباب بره گوسفند با پودر سماق، ماهی سفید کپور و سایر ماهی‌های دیگر که در پودر زنجفیل یا دارچین و زیره و انیسون شیرین و آب لیموترش قبل از پختن خوابانده شده باشد و امثال آن به‌صورت کباب یا بخارپز یا قلیه ماهی صرف شود. کباب یا خورشت گوشت کبک، بوقلمون، شترمرغ و امثال آن مفید است.
* مصرف غذاهایی مانند برنج و نان را به حداقل ممکن رسانده، از گوشت گاو پرهیز کنند،
* به روزه‌دارانی که دارای مزاج گرم و تر هستند توصیه می‌شود از خواب زیاد بپرهیزند، اگر زیاد بخوابند کم ذهن و کم‌حافظه می‌شوند. سعی کنند نیمه‌های شب برای انجام یک کار عبادتی یا یک ساعت مطالعه قرآنی یا علمی دیگر از خواب برخیزند. بعد از سحری سعی کنند نخوابند و اگر خوابیدند بین سحری و خواب حداقل ۱،۵ ساعت فاصله دهند و خواب طولانی بعد از سحری برایشان مفید نیست. خواب روز برای آنان بد است مگر خواب قیلوله هنگام ظهر یا قبل از آن به مدت حداکثر نیم ساعت.
* از میوه‌ها و سبزیجات دارای طبیعت سرد و به‌خصوص سرد و خشک بیشتر استفاده کنند. سبزی‌های سرد و خشک مانند لوبیا سبز، کاهو، گشنیز، خرفه، ترب و برگ ترب سیاه، سفید و قرمز، برگ لطیف انگور، ریواس، کاسنی و میوه‌هایی مانند خربزه، ازگیل، زالزالک، آلبالو، گیلاس، غوره، انار، کنار، انگور میخوش، لیموترش، پرتقال، گریپ‌فروت، سیب، به، سایر میوه‌های سرد و مرطوب به مقدار کمتر استفاده کنند و چنانچه زیاد استفاده کردند برای دفع تری آن بهتر است با مصلحات مربوطه ضررهای آن را کم می‌کند مصرف کنند.
* مصرف میوه و سبزیجات نسبت به غذاهای پختنی و گوشتی ترجیح دارد؛ کمترین میزان مصرف به مواد غذایی پختنی را داشته باشند.
* از سویق عدس (پودر عدس خشک با شکر به‌صورت قاووت) و آب انار و رب انار و رب ریواس و رب آلبالو برای رفع عطش می‌توانند بهره ببرند.